Hebo heeft geen stress van een megaklus

(door Christiaan Schutte/De Stadskoerier)Het bovenhalen van een eeuwenoud scheepswrak is een uniek avontuur. Zelfs voor de marktleider van bergingen op de Europese binnenwateren. Maar zo hard als de IJssel stroomt bij Kampen, zo rustig stroomt het bloed bij de medewerkers van HEBO Maritiem Service.

“Van het hijsen van vijftig ton wordt bij ons niemand zenuwachtig”, zegt mededirecteur Wiebbe Bonsink van HEBO Maritiemservice over de berging van een kogge (middeleeuws Hanzeschip) voor het stadsfront van Kampen. Een klus die inmiddels is begonnen. Het ponton als uitvalsbasis is van de ‘maritieme specialist’ uit Zwartsluis, de hijskraan eveneens. Tevens is HEBO verantwoordelijk voor het frame waarin de kogge komt te hangen en het stroomscherm dat de duikers onder water beschermt tegen stroming.

“Zonder zo’n scherm zouden de duikers zich moeten vasthouden en horizontaal in de IJssel liggen als mannetjes, hangend aan een vlaggenmast”, legt Bonsink uit. De onderwaterklus, waarbij duikers spuitlansen in de rivierbodem onder de kogge doorschieten, is een karwei dat anderen voor hun rekening nemen. Met de archeologische duiding van de kogge – hoe compleet is ‘ie en wat treffen we allemaal aan? – houdt HEBO zich evenmin bezig. Dat is een karwei voor de partners in dezen, te weten ADC ArcheoProjecten en Baars Cipro.

Het hijsen zelf hoeft helemaal niet lang te duren en is eigenlijk gewoon een routineklus. Eentje die weliswaar een noviteit is op de cv van HEBO, maar die zeker niet tot de spannendste klussen behoort. Niet iedereen in Zwartewaterland zal het misschien weten, maar HEBO is ook het bedrijf dat de omgevallen hijskraan die stond op het ponton in Alphen aan den Rijn gaat bergen. “Het is echt een wonder dat daarbij alleen een hond is omgekomen”, roept Bonsink het ongeluk in herinnering dat velen zich nog lang bij zal blijven.  Dat geldt al evenzeer voor de brand op het terrein van Chemie-Pack bij Moerdijk. “Aan de waterkant hebben we daar de maatregelen genomen om verdere verspreiding van de chemicaliën tegen te gaan, en het water aldaar gezuiverd. Dat is onze specialiteit. We hebben daarvoor een eigen, inventieve, methode ontwikkeld.”

HEBO geldt als een autoriteit als het gaat om bergingen, oliebestrijding en hijswerkzaamheden en geeft ook trainingen. Tot de opdrachtgevers behoren Rijkswaterstaat, andere overheidsorganen (de provincie Zuid-Holland is een belangrijke) en ook bedrijven behoren tot de clientèle. “We opereren in een nichemarkt waarin iedereen ons kent. Nee, reclame hoeven we eigenlijk nooit te maken. Dat neemt niet weg dat ik het wel heel mooi vind dat we nu eens een klus hebben in de buurt waarbij de ogen mede op ons zijn gericht.”

HEBO heeft normaal gesproken Europa als achterland. Deze zomer heeft het bedrijf een maanden durende klus op de Noordzee geklaard en incidenteel werkt HEBO ook buiten Europa, bijvoorbeeld in Australië. Dat gezegd hebbende laat Bonsink op zijn telefoon een filmpje zien van het plaatsen van bruggen bij het Belgische Gent. Niet alleen zijn daar gewichten mee gemoeid die een veelvoud zijn van de Kamper Kogge, ook de operatie zelf is spannender. Bonsink: “Wat met name spannend is, is het moment waarop de brug met de ene hijskraan wordt overgegeven aan de andere. Dat is ingewikkelder dan het omhoog hijsen van de kogge.”

Gevraagd naar andere stressvolle momenten, noemt Bonsink het op een ponton rijden van een schip in Groningen. “De gegevens die ik had doorgeregen van de opdrachtgever klopten niet. Wat dit bedrijf niet wist, was dat de dubbele bodem was gevuld met  water. Bij het in balans houden van ons ponton, qua afmetingen kleiner dan dit schip, merkte ik dat ik meer moest bijpompen dan berekend. Het opgegeven gewicht van, zo meen ik mij te herinneren, 1.100 ton was in werkelijkheid zo’n 1.300 ton. Een verschil dat buiten de gebruikelijke marges valt. Op zulke momenten moet je ter plekke je plan aanpassen op basis van nieuwe berekeningen. Uiteindelijk zijn de klus en de veiligheid geen moment in gevaar geweest. Dan rijd ik toch weer met een glimlach naar huis.”